Handhaving belastingdienst op wet DBA

De belastingdienst heeft aangekondigd dat zij vanaf 1 januari 2025 gaan handhaven op de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA). Wat houdt de wet DBA dat ook alweer in?

Het gaat erom dat de belastingdienst wil voorkomen dat ZZP-ers werk verrichten dat in alle opzichten op dat van een werknemer lijkt. In dat geval wordt dat aangemerkt als een dienstverband, waarover de opdrachtgever werkgeverslasten moet gaan afdragen. En de ZZP-er wordt dan niet meer gezien als ondernemer, maar als werknemer.

Waar gaat de belastingdienst op letten

  • Geen gezagsverhouding: Wordt je werk gecontroleerd door een opdrachtgever? Bepaalt de opdrachtgever hoe je je werk moet uitvoeren? Als er sprake is van een duidelijke instructiebevoegdheid van de opdrachtgever, kan er eerder sprake zijn van een dienstverband. Een opdrachtgever mag wel aangeven wát je moet opleveren, maar niet hóe je dat moet doen.

Wat kan je zelf doen: dat is een lastige, omdat je in de zorg niet volledig zelfstandig werkt (maar dat geldt ook voor alle andere sectoren). Je maakt deel uit van een team. Maar aangezien de zorginstellingen de client in de regie willen hebben, kan je ook zeggen dat je door de cliënten wordt aangestuurd. Hun behoefte is leidend en dat bepaalt wat je moet gaan doen.

  • Ondernemersrisico: Loop je zelf risico als ondernemer, bijvoorbeeld door het investeren in je bedrijf of het niet betaald krijgen als een opdracht mislukt? Als je zelf het risico draagt, duidt dit op zelfstandigheid.

Wat kan je zelf doen: Ja, je loopt zeker risico. Er zijn tijden met minder werk waardoor je mogelijk ook minder inkomsten hebt. Opdrachten kunnen worden teruggetrokken, waardoor je op zoek met gaan naar andere opdrachtgevers. Ook facturen kunnen niet betaald worden.

  • Eigen materialen en middelen: Werk je met je eigen gereedschap, software, of andere middelen? Het gebruik van eigen materialen en middelen wijst op zelfstandigheid.

Wat kan je zelf doen: draag je eigen kleding, met een logo of naam van je bedrijf erop. Maar daarnaast maak je wel gebruik van de middelen van de opdrachtgever, dus dit is wel een lastig punt.

  • Vrijheid om werk en werktijden te bepalen: Bepaal je zelf hoe en wanneer je werkt? Als je deze vrijheid hebt, is dat een belangrijk teken van zelfstandigheid.

Wat kan je zelf doen: je diensten hebben vaste tijden, die bepaal je niet zelf. Maar je bepaalt wel zelf welk type dienst je doet, bijvoorbeeld alleen nachtdiensten. En als je een tijdje niet wilt werken, dan bepaal je dat ook zelf. In loondienst is dit veel lastiger om zelf te bepalen, waardoor je als ZZP-er een stuk zelfstandiger bent in het indelen van je rooster.

  • Meerdere opdrachtgevers: Werk je voor meerdere opdrachtgevers? Dit kan een aanwijzing zijn dat je echt zelfstandig bent en niet (financieel) afhankelijk van één opdrachtgever.

Wat kan je zelf doen: logisch antwoord, zorg voor meerdere opdrachtgevers, liefst 3 of meer. Maar zorg er ook voor dat je diensten redelijk verdeeld zijn over deze opdrachtgevers. 90 % van de tijd werken voor 1 opdrachtgever en de overige 10% voor 2 andere duidt niet op ondernemerschap.

  • Vrije vervangbaarheid: Kun je je laten vervangen door iemand anders om het werk uit te voeren zonder dat de opdrachtgever hier bezwaar tegen heeft. Als je deze vrijheid hebt, wijst dat op zelfstandigheid.

Wat kan je zelf doen: Ja dat kan je. Als je verhinderd bent kan je een dienst afzeggen en kan deze dienst zonder problemen door iemand anders worden ingevuld (mits er iemand te vinden is). Echter als dat te vaak gebeurt zal de opdrachtgever hier wel bewaar tegen hebben. Een opdrachtgever verwacht dat je je afspraken (= geplande diensten) nakomt. Dus vrije vervangbaarheid zal in de praktijk maar weinig voorkomen, maar het kan wel.

Dus…

Het is belangrijk dat je een gezonde mix scoort op deze punten om als ondernemer gezien te worden. Probeer er dus rekening mee te houden dat je je zelfstandigheid kan aantonen. Profileer je als zelfstandig ondernemer, zorg bijvoorbeeld ook dat je activiteiten laat zien op bijvoorbeeld social media. Het is uiteindelijk afwachten wat er daadwerkelijk gaat gebeuren. We houden je op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen.

De wet DBA is er al sinds 2016. Met name te lage betalingen en het niet meebetalen aan werkgeversverzekeringen en sociale premies, wordt als grootste probleem gezien door de overheid. Daarom willen de overheid dat loondienst de norm wordt. 75% van de ZZP-ers geeft aan niet terug te gaan in loondienst als dit de norm wordt. Echter zal het een chaos worden als organisaties gaan stoppen met de inzet van ZZP-ers. Dit omdat er nog steeds te lage lonen zijn in de zorg en te weinig rekening gehouden wordt met de flexibele wensen van de medewerkers. Daarnaast geeft onderzoek op dit moment aan dat ook 25% van de nu in loondienst zijnde medewerkers de zorg zal verlaten. Uiteindelijk zijn dan zowel de zorgorganisaties, de ZZP-ers én de cliënten de dupe.

Inzet Zorgpersoneel - Marielle en Edwin

Inzet Zorgpersoneel is dé specialist voor het begeleiden en bemiddelen van professionals die op ZZP basis willen werken in de sectoren VVT in de regio Oost-Brabant en Zuid-Gelderland.

Benieuwd wat wij voor jou kunnen betekenen?